संघीय शासन व्यवस्था भएका मुलुकहरूको आर्थिक क्रियाकलापमा उप-राष्ट्रिय सरकारहरूको महत्त्वपूर्ण भूमिका रहन्छ। उप-राष्ट्रिय सरकारअन्तर्गत संघीय बाहेकका सरकारहरू पर्दछन्। नेपालमा दुई तहका उप-राष्ट्रिय सरकार रहेका छन्: प्रदेश एवं स्थानीय सरकार।
नेपालको संविधान २०७२ ले मुलुकको शासन व्यवस्थालाई संघात्मक स्वरूपमा परिणत गरेपछि सेवा प्रवाह लगायत अन्य आर्थिक क्रियाकलापहरूमा यी सरकारहरूको भूमिका बढ्दो छ। संविधानको प्रस्तावनामा संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रात्मक शासन व्यवस्थालाई मुलुकमा दिगो शान्ति, सुशासन, विकास एवं समृद्धि हासिल गर्ने माध्यमको रूपमा लिइएको छ। संविधानले अपेक्षा गरे अनुरूपको नतिजा हासिल गर्न उप-राष्ट्रिय सरकारहरूले अन्य कुराको अलावा, आफ्नो स्रोत-साधन जनचाहना एवं आवश्यकता अनुरूप उपयोग गर्नुपर्दछ।
